1 A?ustos 1920
Muhterem Valideci?im,
?stanbul'dan Ayr?l???mdan Beri Sizlere Ancak Birkaç Telgraftan Ba?ka Bir ?ey Yazamad?m. Bu Sebeple Büyük Merak ?çinde Kald???n?z? Tahmin Ediyorum. Bilhassa, Hakk?mda Ötekinden Berikinden Ve Gerek Gazetelerden ??itti?iniz Tamam Olmayan Haberler ?üphesiz Merak?n?z? Art?rm??t?r. ?imdi Verece?im Bilgilerle Tahmin Olaca??n?z ?çin Endi?e Duyacak Hiçbir ?ey Yoktur.
Biliyorsunuz Ki ?stanbul'da ?ken Yabanc? Devletler, Devleti Ve Ulusu Fevkalade S?k??t?rmakta Ve Millete Hizmet Edebilecek Ne Kadar Adam?m?z Varsa Hepsini Hapis Ve Tevkifle, Bir K?sm?n? Da Malta'ya Sürerek Herkesi S?k?nt?ya Sokmakta Pek ?leri Gidiyorlard?. Bana Nas?lsa ?li?memi?lerdi. Fakat 3. Ordu Müfetti?i Olarak Samsun'a Ayak Basar Basmaz ?ngilizler Benden ?üphelendiler, Hükümete Benim Gidi? Nedenimi Sordular.
Nihayet ?stanbul'a Ça??r?lmam? ?stediler, Bunda Israr Ettiler. Hükümette Beni Kand?rarak ?stanbul'a Gelmemi Ve ?ngilizlere Teslim Olmam? Sa?lamak ?stedi. Bunun Derhal Fark?na Vard?m. Tabiat?yla Kendi Aya??mla Gidip Esir Olmam Do?ru De?ildi. Padi?ah?m?za Gerçek Durumu Yazd?m Ve Gelemeyece?imi Bildirdim. Zat? ?ahanede Önce Uygun Buldu. Fakat Daha Sonra ?ngilizlerin Bask?s? Artm??t?. Sonunda O'da ?stanbul'a Dönmemi Emretti.
Bu Suretle Art?k Resmi Görevimde Kalmaya ?mkan Görmedi?im Gibi Askerli?imi Sürdürdükçe De ?ngilizlerin Ve Hükümetin Hakk?mdaki Israr?na Kar?? Duyulamayacakt?. Bir Taraftan Da Bütün Anadolu Halk?, Tüm Ulus, Hakk?mda Büyük Bir Sevgi Ve Güven Gösterdi, "seni B?rakmay?z" Dediler. Gerçekte Vatan Ve Milletimizi Kurtarabilmek ?çin Tek Çare, Askerli?i B?rak?p Serbest Olarak Milletin Ba??na Geçmek Ve Milleti Tek Vücut Bir Hale Getirmekle Do?acak Kudret Ve Ulusal Gücü Kullanmaktan Ba?ka Çare Yoktu. Bende Öyle Yapt?m. Elhamdülillah Ba?ar?l? Oluyorum. Pek Yak?nda Elle Tutulur Sonucu Bütün Dünya Görecektir. Ben Bu Suretle Hareket Edince ?ngilizler Derhal Yalvarmaya Ba?lad?. Ve Beni Kazanmaya Çal??t?. Ve Bütün Suçu Bizim Hükümete Att?lar. Gerçekten Hükümette Benimle U?ra?mak ?stedi. Fakat Gücü Buna Yetmedi Ve Yetemez.
1-Daha Bir Zaman Bu ?ekilde Anadolu ?çinde Çal??makla Her ?ey Hallolacakt?r. Yak?nda Millet Meclisi Toplanacak Ve Me?ru Bir Hükümet ?ktidara Gelecektir. Bende ?htimal O Zaman ?stanbul'a Gelece?im. S?hhat Ve Afiyetteyim, Katiyen Hiç Merak Etmeyiniz.
2-Salih Bey (salih Fansa) Fuat Beyden Alaca??n? Ald? M?? Bunu Bilgi Almak Bak?m?ndan Soruyorum. Yoksa Her Ne Olursa Olsun, Elhamdülillah Hiç Önemi Yoktur. Siz Müsterih Olunuz Ve Bir S?k?nt?n?z Olursa Derhal Bana Bildiriniz.
3-Bu Mektubu Getirecek Olan "...." Size Benim Hakk?mda ?stedi?iniz Kadar Bilgi Verecektir. Kendisiyle Bana Baz? Elbiselerimi Gönderiniz.
4-Hem?iremin S?hhati Nas?ld?r. Eve Herhangi Bir Taraftan Sald?r?da Bulunuldu Mu? Hala Orada M?s?n?z? Çocuklar Ne Yap?yor, Büyüdüler Mi?
5- Salih(fansa) Beyle Madam Salih Bey ?n?allah S?hhat Ve Afiyettedirler. Ben Kendilerini Daima Yad Ediyorum. Madam?n Benim Hakk?mda Bir Rüyas? Vard?. Galiba O Ç?kacakt?r. ?n?allah Yak?nda Sevinç ?çinde Görü?ece?iz.
6-Ben, Birkaç Güne Kadar Bir Kongre ?çin Sivas'a Gidece?im. Tekrar Erzurum'a Dönece?im. Tekrar Ediyorum: Her ??itti?inize Önem Vermeyiniz. Pekala Bilirsiniz Ki Ben, Yapt???m? Bilirim. Netice Görmeseydim Ba?lamazd?m.
Sayg? ?le Ellerinizden, Hem?iremin Gözlerinden Öperim.
M. Kemal