Ataturk'un Amerikali Gazeteciye Cevaplari
Muhabirin Yazili Gonderdigi Sorulari
26 Subat 1921
Turkiye Buyuk Millet Meclisi Reisi Mustafa Kemal Pasa Hazretlerine,
...
6. Muharebe devam ettigi muddetce hukumetinizin Anadoludaki Rumlara ve Ermenilere karsi meslek-i hareketiniz nedir?
7. Harb-i umumi esnasinda yapildigi mutemadiyen agizlarda dolasan Ermeni ... tehciri hakkinda hukumetinizin resmi nokta-i nazari nedir?
8. Ermeniler ve Rumlar tarafindan Turklere karsi vukuu rivayet edilen katliam hakkinda ne gibi malumat verebilirsiniz?
...
13. Sovyet Ermenistani ile munasebatiniz nedir?
14. Cemiyet-i akvam hakkinda fikriniz nedir?
Clarence K. Streit
Public Ledger - Philadelphia
Mustafa Kemal’in Cevaplari
...
6. Muslim ve gayri muslim Turk vatandaslari arasinda hicbir ayirim yapmiyoruz. Boylece Rumlarin ve Ermenilerin dusmanla birlikte vatana hiyanette bulunmadiklari muddetce endise edecekleri bir husus yoktur.
7. Dusmanca ithamda bulunanlarin surdurdukleri buyuk mubalagalar disinda Ermenilerin tehciri meselesi aslinda suna inhisar etmektedir:
Rus ordusu 1915de bize karsi buyuk taarruzunu baslattigi bir sirada o zaman Carligin hizmetinde bulunan Tasnak Ermeni komitesi, askeri birliklerimizin gerisinde bulunan Ermeni ahalisini isyan ettirmisti. Dusmanin sayi ve malzeme ustunlugu karsisinda cekilmeye mecbur kaldigimiz icin kendimizi daima iki ates arasinda kalmis gibi goruyorduk. Ikmal ve yarali konvoylarimiz acimasiz sekilde katlediliyor, gerimizdeki kopruler ve yollar tahrip ediliyor ve Turk koylerinde teror hukum surduruluyordu.
Bu cinayetleri isleyen ve saflarina eli silah tutabilen butun Ermenileri katan ceteler, silah cephane ve iase ikmallerini, bazi buyuk devletlerin daha sulh zamanindan beri kendilerine kapitulasyonlarin bahsettigi dokunulmazliklardan bilistifade ve bu maksada matuf olarak buyuk stoklar husule getirmeye muvaffak olduklari Ermeni koylerinden yapiyorlardi.
Ingilterenin sulh zamaninda ve harp sahasindan uzak olarak Irlandaya reva gordugu muameleye hemen hemen kayitsiz bir sekilde bakan dunya efkari, Ermeni ahalinin tehciri hususunda almaya mecbur kaldigimiz karar icin bize karsi hakli bir ithamda bulunamaz.
Bize karsi yapilmis olan iftiralarin aksine, tehcir edilmis olanlar hayattadir ve bunlardan ekserisi sayet Itilaf Devletleri bizi tekrar harb etmeye zorlamasa idi evlerine donmus olurlardi.
8. Gerek Umumi Harp sirasinda gerek mutarekeden sonra Ermeniler ve Rumlar tarafindan musluman ahaliye yapilan mezalim uzerinde durmak uzun bir hikaye olur.
Brest-Littowsk Muahedesinin akdini muteakip Ruslarin Sark vilayetlerimizi tahliyeye basladiklari sirada Ermeni cetelerinin yapmis olduklari katliam ve tahribat kafi derecede herkesin malumudur.
Sivasta benle gorusmus olan, bilahare bu bolgeleri ziyaret eden ve buralarda Ermeni cetelerinin davranislari hususunda mufassal musahadelerde bulunarak daha sonra kendisine bu konuda anlatmis oldugum seylerin dogru oldugunu bana yazmis bulunan Amerikan Generali Harbord Amerikan Umumi ekfarinin kendisinden faydali bilgi temin edebilecegi bir sahidimizdir. Tasnaklar daha sonra da Kars ve Olti bolgelerinde Alexandropol (Gumru) Antlasmasinin akdine kadar cinayetlerine devam etmislerdir.
Yunanlilara gelince Izmirin isgali sirasinda oyle cinayetler islemisler ki, Yunanistanin muttefiki Itilaf Devletleri tarafindan teskil edilmis bulunan Itilaf Devletleri Tahkikat Komisyonu uyeleri bile, 1919 Sonbaharinda bu vilayeti bastan basa katettikten sonra hazirladiklari raporda, Yunan makamlari aleyhinde son derece agir tenkitlerde bulunmuslardir.
Yunanlilarin isgal ettigi bolgede her yas ve cinsiyetten onbinlerce Turk katledilmis, butun buyukbas hayvanlar Yunanistana goturulmus ve bolgeden yuzlerce bedbaht gocmen bolgemize itilerek bir caresizlige ducar edilmistir.
...
13. Ermenistan birkac gunden beri tekrar Tasnaklarin eline dusmustur. Alexandrapol (Gumru) Muahedenamesini samimiyetle tatbik mevkiine koyacak her Ermeni Hukumeti dostlugumuza guvenebilir.
Milyonlarca Turku binlerce Ermeninin hakimiyetine terketmeye kalkisan Wilson projesi sadece gulunctur.
14. Halen Cemiyet-i Akvam sanirim Ingilterenin elinde kullandigi diger bir vasitadir.